Narodowy spis powszechny do 30 września

JAK SIĘ SPISAĆ?

Najprostszą formą wydaje się uzupełnienie formularza online na stronie internetowej Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań 2021 – Strona informacyjna o Narodowym Spisie Powszechnym 2021. Spisu dokonać można u siebie w domu, ale także poprzez uzupełnienie danych w urzędzie gminy.

Oprócz samopisu internetowego, spisu dokonują również rachmistrzowie, których tożsamość można zweryfikować na stronie pod adresem Formularz (stat.gov.pl). Nie ulega wątpliwości, by zminimalizować ryzyko przekazania informacji np. oszustowi, zalecana jest weryfikacja danych rachmistrza. Co równie ważne, zgodnie z danymi udostępnionymi na stronie Prezesa GUS[1] rachmistrzowie zbierają  nasze dane jedynie z dwóch numerów telefonów, tj.: 22 828 88 88 i 22 279 99 99.

TERMIN DOKONANIA SPISU

W pierwotnej wersji ustawodawca zakładał, ze spisu należy dokonać w terminie do 30 czerwca 2021 r. Jednak wskutek nowelizacji ustawy, termin ten został wydłużony do 30 września 2021 r. Do tego dnia będzie można dokonać spisu, zarówno w formie wypełnienie formularza online jak i udzielenia informacji rachmistrzowi.

NA JAKIE PYTANIA SIĘ PRZYGOTOWAĆ?

Oprócz standardowych pytań dotyczących liczby osób zamieszkujących w gospodarstwie domowym, ich danych personalnych, należy udzielić odpowiedzi na pytania jaki zawód wykonujemy, gdzie go wykonujemy oraz jaka jest powierzchnia użytkowa domu/mieszkania.W puli pytań dotyczących miejsca zamieszkania pojawiają się także pytania o to skąd mamy wodę, ciepło i prąd oraz ile w lokalu jest pomieszczeń z dostępem do światła. Zbierane są także dane dotyczące wyznania oraz posiadanego wykształcenia.

CZY SPIS JEST FAKTYCZNIE OBOWIĄZKOWY I CZY GROŻĄ NAM JAKIEŚ KARY?

Tak, spis jest obowiązkowy. Obowiązek ten wynika wprost z art. 6 ust. 3 i art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 29 czerwca 1995 r. o statystyce publicznej (Dz. U. 2021 poz. 955). Zgodnie z powołanymi przepisami, co do zasady badania statystyczne w Polsce z udziałem osób fizycznych są dobrowolne, jednakże z katalogu tych dobrowolnych wyłączone zostały właśnie spisy powszechne – co oznacza, że są obowiązkowe. Zgodnie z art. 18 ust. 1 powołanej ustawy o narodowym spisie powszechny, każdy przekazując dane w ramach spisu ma obowiązek udzielania dokładnych, wyczerpujących i zgodnych z prawdą odpowiedzi w zakresie wymaganych informacji

Art. 57 ustawy o statystyce publicznej, wskazuje zaś, że ten kto nie wykonuje nałożonego na niego obowiązku udzielenia informacji w spisie powszechnym podlega grzywnie, do 5.000 zł. Co oznacza, że każdy kto w terminie do 30 września 2021 r. nie dokonana samopisu albo nie udzieli wskazanych informacji rachmistrzowi, może zostać ukarany karą grzywny.

Niestety kary za udzielenie nieprawidłowych informacji są znacznie poważniejsze. Zgodnie z art. 56 ustawy o statystyce ten kto przekazuje dane niezgodne ze stanem faktycznym podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności lub nawet pozbawienia wolności do lat dwóch. Zatem, w skrajanych przypadkach kłamiąc przy dokonaniu spisu, możemy zostać ukarani karą pozbawienia wolności do dwóch lat.

Karze grzywny podlegać będzie także ten kto wymagane dane przekaże po wyznaczonym terminie, tj. 30 września 2021 r. (art. 58 ustawy o statystyce publicznej).